FELÇ

FELÇ

Felç beyin damarlarında tıkanma ya da damar dışına kanama sonucu gelişen beyin dokusu hasarıdır. Felç her zaman tüm ülkelerde ölüm sebepleri içinde üst sıradaki yerini korumuştur.  Felç sonrası hastalarda vücudun yarısında, geçici uyuşmadan ölüme kadar değişen sorunlar ortaya çıkar. Hipertansiyon, yüksek kolesterol, şeker hastalığı, sigara içimi, ve aşırı kilo risk faktörleridir ve bunların kontrolü ile toplumdaki inme sıklığı azalır. Hastaların yaklaşık yarısı uzun vadede günlük yaşamlarında başkalarına bağımlı kalmaktadırlar. Kalıcı bağımlılık sorunu olan bu hastaların yarısından çoğu asla rehabilitasyon hizmeti ve tedavisi almamıştır. Hastaların büyük bir kısmı olayın başlangıcından sonraki saatlerde hastaneye ulaştırılamamakta ve ilk saatlerde kritik yararı olabilecek tedavi uygulanması şansını kaybetmektedir

Felç Acil Tedavi Gerektirir

Elli yaşın üstündeki yakınlarımızda ve tanıdıklarımızda ve toplum içinde ünü olan kişilerde felç ve sonuçlarına şahit olmaktayız. İlk saatlerde girişimde bulunabilmek sonuçlar üzerinde belirleyici etkisi olmaktadır. İlk saatlerde girişimde bulunmak ne kadar etkiliyse, fizyoterapi ve rehabilitasyona başlamak da bir o kadar sonuçları etkileyecektir. İnme de iyileşme dönemi akut dönemden sonra başlar ve uzun süre devam eder. Bu sebepten dolayı evde fizyoterapi süreci erken dönemde başlar ve aylarca devam eder.

felç-inme- hemipleji

Yaygın olan, ilk damarsal olayın ardından birçok hasta en az 3-4 ay rehabilitasyon tedavisi görmesidir. Bir çok hastanın tedavisi ayaktan tedavi merkezlerinde ya da evde 1.5-2 yıla kadar uzamaktadır. Bu süreç etkilenim düzeyine göre değişmekte olup bazen 1 yıl, bazen 5-6 ay, bazen ise rehabilitasyona hiç gerek kalmamaktadır.

Felç & Transfer

Hastanın yatak, sandalye, tuvalet, banyo, ve arabaya transfer aktiviteleri

Felç & Rehabilitasyon

Evde gerek fizyoterapist gerekse aile tarafından uygulanan egzersiz programlarıdır

Felç & Organizasyon

Hastanın yaşam alanını, hayatını kolaylaştıracak şekilde düzenlenmesidir

felç & İletişim

Hastanın olası kişilik değişiklikleri ve konuşma becerilerinin kaybından sonra yeni iletişim yolları

felç

Felç (İnme) Tedavi Programı:

Fizyoterapist tarafından, hastanın felç öncesi mesleği ve yaşam tarzı düşünülerek düzenlenir. Bunlarla beraber emosyonel durumu, fonksiyon kaybı, ailenin desteği, bilgilendirilmesi önemlidir. Fizyoterapist uzmanı tedaviyi koordine ederken, mesleki terapist, konuşma terapisti, ve psikolog ya da psikiyatristin yardımını isteyecektir. Tedavi kusursuz planlanmış olsa da, hastanın tedaviye katılımı ve isteği belirleyici olan en önemli faktördür. Ayrıca, her hastanın hasar görmüş beyin bölgesi ve onun genişliği kendine özgüdür. Bundan dolayı, tedavi süresi ve ulaşılabilecek son nokta her zaman kişiye özgüdür.

Bu amaçlar, son yıllarda daha iyi anlamaya başladığımız beynin iyileşme özellikleri ve potansiyeli sayesinde olmaktadır. Felç sonrasında, hastalarda emonyonel durum bozukluğu çok yaygındır ve rehabilitasyon programına engel oluşturur. Bunun ortadan kaldırılması içim erken tedavi ve aile desteği çok önemlidir.
Ailenin moral desteği ve tedavinin sürmesine yardımcı olmaları çok kritik bir gerçektir.
Bundan dolayı, felç  tedavisinin bir parçası aileden tedavinin gidişi hakkında sürekli bilgi almak ve aile bireylerini de tedavi edici konumuna getirmektir. Bundan dolayı, aile alttaki temel konularda sürekli bilgi sahibi olmalıdır.

Sadece 10-15 sene öncesine kadar felç sonrası iyileşmenin kendiliğinden ve çok kısıtlı olduğuna inanılırken, beynin özelliklerini daha iyi anlaşılması sayesinde artık özel rehabilitatif girişimlerin elzem olduğu bilinmektedir. İnme sonrası rehabilitasyon mantığı beynin tekrar eğitiminden ve hücrelerin gelişme yolunda zorlanmasından
geçmektedir.

Felç Sonrası Rehabilitasyon Becerilerin Geri Kazanımını Hızlandırıyor

Tedavi felç sonrası en erken tarihte başlamalıdır. İyileşme hastanedeki ilk günlerde kendiliğinden başladığından, hastalar kaybettikleri fonksiyonların bir kısmını değişik hızlarda da olsa kazanmaya başlarlar. İyileşmenin başlaması genellikle ilk 3-4 haftada görülmesine rağmen, aylar boyunca  bir şeklide devam eder.

İlk haftalardan sonraki iyileşmenin hızlandırılması için rehabilitatif girişimlerin kullanılması becerilerin kazanılması açısından kritik önemi olmaktadır. Uzun vadeli tedavinin fizyoterapist tarafından koordine edilerek hastanın tüm problemleri rehabilitasyonu engellemeyecek düzeyde kontrol edilmeye çalışılır.  Hastaya özgü tedavi programının amacı kişinin tüm işlerde tam bağımsızlık kazanmasıdır.

Felç (İnme) Sonrası Toparlanmada Ailenin Kritik Rolü Vardır

Rehabilitasyonun erken başlaması başarı oranında ne kadar etkiliyse ailenin desteği, programa bağlılığı ve hastanın emosyonel durumu bir o kadar başarı oranında etkilidir.Hastanın ailenin bir parçası olduğu duygusunun en önemli his olduğunu fark etmesi gerekir.

FELÇ (İNME) PROGRAMI

Beyin damar hastalıklarına bağlı gelişen lezyon sonucu vücudun karşı yarısında istemli hareket kaybı (hemipleji) ya da azalması (hemiparezi), duyu bozukluğu ve diğer nörolojik bulgularla seyreden bir klinik tablodur. Rehabilitasyonda hedef kaybolmuş motor işlevi yeniden kazandırmak, duyusal ve algısal kaybı kompanse etmek (yerine geçebilecek mekanizmaları kurmak), komplikasyonları önlemek ve kişiyi mümkün olan en üst seviyede bağımsız kılmaktır.

Program

  • Hasta merkezli tedavi yaklaşımı
  • Hastalık hakkında hasta ve aile bireylerinin eğitimi
  • Akut dönemde uygun yatak pozisyonlarının verilmesi, eklem hareket açıklığı egzersizleri
  • Uzun süreli yatmaya bağlı gelişecek bası yarası, kontraktür, derin ven trombozu gibi komplikasyonlar için koruyucu önlemler alınması
  • Önceden oluşmuş yaralarının en uygun şekilde bakımı ve derin ven trombozu tedavisi
  • Diyet uzmanı kontrolünde beslenme takibi
  • Yatak devresinde hareketlendirmeye hazırlık ( yatak içinde hastanın kendi kendine dönme, köprü kurma ve oturmaya geçme çalışmaları)
  • Denge ve koordinasyon çalışmaları (denge cihazı ile)
  • Paralel bar içinde ve dışında mobilizasyon çalışmaları
  • Yürüme paterninin (kalıbının) tekrar kazanılması için lokomat çalışmaları
  • Mesane ve barsak eğitimi
  •  Felç (İnme) tedavi havuzunda fizyoterapist eşiliğinde denge, koordinasyon, kas kuvvetlendirme ve yürüme çalışmaları
  • Spastisitenin medikal, fizik ajanları ve botoks enjeksiyonu ile tedavisi
Felç Rehabilitasyonu
  • Klasik hemipleji rehabilitasyon tekniklerinin dışında sağlam tarafın özel bir askı ortez ile engellenerek, kaybedilen fonksiyonların hasta tarafa günlük yaşam aktiviteleri ve kendine bakım aktiviteleri çalıştırılarak kazandırılmasının hedeflendiği modifiye constrained terapi ( değiştirilmiş kısıtlanma tedavisi) uygulamaları
  • Kognitif (bilişsel) fonksiyonlara yönelik çalışmalar
  • Hayata dönüş programında iç ve dış ortama adaptasyon(uyarlama) çalışmaları
  • Occupational (İş-uğraşı) terapisi
  • Cinsel danışmanlık ve fonksiyon düzeltme programı

Felç (inme) Rehabilitasyonunda Kullanılan Teknikler

  • Brunnstrom
  • Rood
  • Bobath
  • Kabat
  • Knott
  • Voss
  • Jhonstone

BRUNNSTROM YÖNTEMİ

Bu yöntemle hemipleji tedavisi iyileşme sürecinin her aşamasında hasta için uygun motor paternlerin kullanımı esasına dayanır.Tedavide amaç; daha normal ve daha karmaşık hareketlere doğru ilerlemektir.Sinerjiler,refleksler ve diğer anormal hareket paternleri normal istemli hareket elde edilinceye kadar yöntemin bir parçasını oluşturur.

felç
felç

BOBATH YÖNTEMİ

Tedavinin amacı; açığa çıkan spastisite paternlerini inhibe ederek hastaya bu paternler üzerinde kontrol kazandırmak için yardım etmektir.Bu inhibisyon hastanın özel tekniklerle maniplasyonu ile elde edildiği gibi aynı zamanda yüksek düzeyde tamamlanan düzeltme ve denge reaksiyonlarının fasilitasyonu ile de sağlanır.Bobath yaklaşımıyla hemipleji tedavisi,dinamik postural kontrolün zararına olarak abartılı statik fonksiyonla sonunçlanan ve anormal postüral refleks mekanizmanın serbestleşmesiyle açığa çıkan spastisiteye dayanır.

Duyu eğitimi için buz, fırçalama,vibrasyon veya gevşeme gibi çeşitli modalitelerle özel duysal uyarım teknikleri Bobath da kullanılmaz.Bunun yerine normal hareket duyusunun kazandırılması hedeflenmiştir.

JHONSONE YÖNTEMİ

En önemli özelliği ve diğer yöntemlerden farkı,tedavide spastisite üzerine inhibisyon etkisi olan basınç splıntlerinin kullanılmasıdır.

FELÇ FİZİK
felç fizik tedavi
Call Now ButtonHEMEN ARA